Chạy marathon ở Lý Sơn

Hôm nay đằng nào cũng không tập trung làm việc được mấy, ghi lại mấy dòng về marathon Lý Sơn đặng lưu truyền hậu thế.

Cuộc đua diễn ra vào chủ nhật vừa rồi, 5/7/2020. Dĩ nhiên như mọi cuộc chạy marathon, số người tranh huy chương chỉ đếm trên đầu ngón tay, số còn lại chỉ đặt mục tiêu đi chơi, và nếu có thể, thì trong lúc đi chơi ấy, làm luôn cái việc mà dân không chạy gọi là chiến thắng bản thân, còn dân chạy gọi là lập PR (personal records – kỷ lục của bản thân). Giải Tiền Phong Marathon tổ chức ở Lý Sơn khác với các cuộc đua khác mọc ra như nấm trong mấy năm qua, ở chỗ nó là đồng thời là giải vô địch quốc gia. Đây cũng là giải chạy đường dài lâu đời nhất Việt Nam. Năm nay tổ chức lần 61.

Giải vô địch quốc gia nên có sự tham gia của các chân chạy cự phách nhất nước. Các chân chạy này đương nhiên không quan tâm đến sự có mặt của chúng tôi, và ngược lại. Chúng tôi chỉ quan tâm đến cảnh có đẹp không, đồ ăn có ngon không, chạy có vui không. Các bố lăn lê bò toài tranh huy chương thì cứ việc.

Chúng tôi là ai?

Thứ ba tuần trước, tôi còn chưa quyết định có đi Lý Sơn hay không. Điều này không giống tôi cho lắm. Thông thường, tôi sẽ mua vé tham dự giải, thuật ngữ gọi BIB, ít nhất 4-6 tháng trước giải, lên kế hoạch tập luyện, mua vé máy bay và đặt chỗ ở trước ít nhất hai tuần. Với giải Lý Sơn, tôi bốc đồng lên mua “BIB rụng” chỉ 4 ngày trước giải. “BIB rụng”, là thuật ngữ chỉ vé tham dự giải của người khác, phút chót không dự giải được vì một lý do gì đó, bận rộn đột xuất, chấn thương, hay vợ không cho đi, nhượng lại với giá rẻ. Dấn thân vào giới chạy tôi mới biết có một thị trường mua bán tặng cho BIB khá sôi động. Bốc đồng một phần là vì tôi đã chuẩn bị cho giải Hội An, lẽ ra diễn vào 30/4, nhưng vì COVID 19 nên giải bị hoãn tới lận năm sau; một phần vì cậu bạn trong khu chung cư, biệt danh Monster, quê ở gần Chu Lai, có đăng ký giải này nên tôi đu theo cho vui. Sau khi tôi quyết định, thì hai cậu bạn khác, Superman và Hp, cũng đu theo, thế là chúng tôi thành một nhóm 4 người. Superman ờ cùng khu chung cư với tôi, mới tập chạy mới 6 tháng, nhưng tập rất chăm, có thể chạy 3 half-marathon trong vòng một tuần, nên được gắn nick Superman. Hp ở khu khác, tôi gặp đôi lần trên đường chạy và trên bàn bia.

Tối trước khi chạy, chúng tôi “load carb” – một thuật ngữ khác chỉ việc tích lũy năng lượng trước khi chạy, bằng một bữa ăn đặt chủ nhà trọ làm. Bữa ăn linh đình, giá chỉ 500 ngàn cho 4 người, cơm và cá tôm tươi khiến chúng tôi no ngất ngây. Một bữa load carb thật mỹ mãn.

Bằng kinh nghiệm chinh chiến hơn năm, sau bữa ăn, tôi mang Antibio Pro ra uống. Antibio Pro là men tiêu hóa, của công ty nào thôi tôi không nói, mất công mang tiếng quảng cáo, mặc dù tôi giờ không còn làm Bayer nữa. Antibio Pro là một món bửu bối cực kỳ lợi hại trong những chuyến đi chơi bụi, và trước những buổi chạy dài hoặc chạy thi, nhằm bảo đảm bụng dạ ở trong tình trạng tốt nhất. Tôi có mời mấy tên kia dùng Antibio Pro, nhưng chúng nó lắc đầu đầy hoài nghi, và rồi sáng hôm sau thì một trong số mấy tên đó phải nháo nhào tìm WC trên đường chạy.

Hai giờ rưỡi sáng, chúng tôi đã lục đục dậy chuẩn bị. Có hai việc cần thiết phải làm buổi sáng trước khi chạy: một là giải quyết đầu vào, và hai là giải quyết đầu ra. Đầu vào, tôi nhá thêm một thanh năng lượng và một miếng bánh mì đen, mang theo từ nhà. Đúng nghĩa là nhá, vì lúc này vấn đề không phải ngon hay không, mà là cần phải nạp thêm một ít năng lượng. Đầu ra, cần uống thật nhiều nước, và sau đó vận khí xuống đan điền, đảm bảo thứ gì cần ra phải ra, nếu không muốn chạy với một cái bụng ậm ạch và phải quáng quàng trên đường chạy. Antibio Pro của đêm hôm trước phát huy tác dụng rất tốt. Ngoài ra, tôi bôi kem Bepanthen chống hăm tã lên những chỗ có khả năng cọ xát, và bôi kem chống nắng SPF 50 lên những vùng da lộ ra ngoài.

Đây là lần chạy FM, tức full marathon 42.195km, lần thứ hai của tôi. Lần thứ nhất, tháng 12/2019, tôi mất 5 giờ 8 phút để về đích, pace (nhịp độ) trung bình là 7:17, tức là trung bình mất 7 phút 17 giây để hoàn thành một km. Với giới chạy phong trào, mọi người thường đặt mục tiêu hoàn thành dưới một mốc thời gian nào đấy. Sub-5 tức là dưới 5 tiếng; sub 4 tức là dưới 4 tiếng, thí dụ vậy.

Trong tập luyện, tôi đã chạy được ở pace 6:24 suốt 34 cây số khá là thoải mái, nghĩa là nếu duy trì pace này thêm 8km nữa tôi có thể hoàn thành FM trong vòng 4:30. Tuy nhiên, Lý Sơn khác hẳn môi trường tập luyện. Tôi biết rằng sẽ rất nắng, rất nóng, rất dốc, và mặt đường xấu, nên dự định duy trì pace 6:30 – 6:35 trong suốt 32km đầu; sau đó, nếu còn sức thì tăng tốc, không thì cố duy trì pace.

Mặc dù biết trước đường chạy và thời tiết sẽ khắc nghiệt, nhưng vẫn không ngờ rằng sẽ nhanh hao sức đến thế. Trong tập luyện hằng ngày, với tôi, chạy 10km là súc miệng; chạy 21 km không cần phải nghĩ. Tuy nhiên, ở Lý Sơn, xuất phát lúc 4:30, chưa làm gì đã thấy mồ hôi túa lua, và chạy tầm 500 mét tôi đã thấy nhịp tim của mình trên 140. Ngày thường, tôi có thể chạy tới km 27, 28 mà nhịp tim vẫn dưới 150. Sau 5km, tuy vẫn giữ pace 6:30, nhưng tôi đã bắt đầu thấy mệt! Superman, lần đầu chạy FM, sung sức lắm, bỏ tôi một quãng khá xa. Cả Monster và Hp đều chạy trước tôi. Chạy tầm 15km thì tôi đã nảy ra ý nghĩ hay ráng chạy 21km thôi rồi nghỉ! Từ đó cho đến hết chặng đường, tôi phải luôn chiến đấu với tư tưởng chạy tiếp hay dừng.

Khoảng 5 giờ rưỡi sáng, mặt trời bắt đầu lên. Trời trong, không một gợn mây, đẹp một cách đáng ngại. Trời không mây, đường không cây, nghĩa là chúng tôi sẽ chạy trời không khỏi nắng. Và con đường chúng tôi chạy, khác với hình ảnh lung linh trên mạng, không lấy gì làm nên thơ cho lắm. Đoạn chạy ven biển, có một bức tường xây cao ngang đầu người, ắt để chắn gió hay cát gì đấy, nên không thể vừa chạy vừa ngắm biển. Mặt đường chỉ rất ít đoạn rải nhựa, chủ yếu là trải bê tông, lẫn sỏi nhỏ và cát. Đã thế, lại còn phảng phất mùi phân bò. Đoạn đẹp nhất là đoạn chạy giữa biển, ngang qua một chỗ gọi là hang Tò Vò. Chúng tôi phải chạy xoay vòng đoạn này 4 lần. Lần 1 và 2 còn đỡ, còn lần 3 và 4, khi đã thấm mệt, thì đoạn đường này giống cực hình, bởi lẽ vừa phơi thân cho nắng và gió, vừa phải leo dốc cầu. Được cái, người dân Lý Sơn cổ vũ cho chúng tôi rất nhiệt tình. Có lẽ một phần vì xưa giờ họ quen phơi mực, nhưng chưa quen chứng kiến một lũ khùng tình nguyện làm mực phơi.

Đến khoảng km 26, thì tôi bắt kịp cả Superman, lẫn Hp. Hp hình như bị chuột cắn, còn Superman trái với vẻ sung sức lúc đầu, tâm sự “em không ngờ nó hốc thế”. Nhờ nhân viên y tế xịt ít Starbalm vào hai bắp chân ngăn ngừa chuột rút, tôi vượt qua Superman và Hp. Thế nhưng tôi cũng chỉ có thể duy trì pace của mình đến tầm km 30. Sau đó, thì tôi phải liên tục ghé các trạm tiếp nước nạp nước và Pocari, đồng thời lấy mút lạnh vắt lên đầu và cổ để hạ nhiệt, rồi nhét luôn một miếng mút lạnh vào nón đội đầu mà chạy tiếp. Sau 4 tiếng, tôi đã hoàn thành 36 km. Tính nhanh trong đầu, giờ thì tàng tàng, vừa chạy vừa đi bộ, mình cũng về đích dưới 5 tiếng, nên có lẽ cũng không cần cố quá kẻo quá cố, thế nên tôi chạy xen kẽ đi bộ. Cách đích khoảng 600 m, Hp lại bắt kịp tôi. Thế là hai anh em góp chút sức tàn cùng phi về đích cho ra vẻ. Trên đường về đích còn vượt qua một cô gái đang cúi người nôn khan.

Cuối cùng, tôi về đích trong 4:50 phút, xếp 101/406 vận động viên, gặt được PR. Monster về trước 20 phút, còn Superman về sau một tí, trước mốc 5 giờ - đây là một thành tích xuất sắc bởi Superman mới tập chạy có 6 tháng. Chỉ có 239 người về đích cự ly này. Số còn lại bỏ cuộc vì chấn thương, kiệt sức hoặc về đích quá thời gian quy định. Tỷ lệ DNF (did not finish – không hoàn thành) lên đến 40% cho thấy sự khắc nghiệt của cuộc đua. Sau đọc báo, mới thấy nhiều vận động viên cả chuyên lẫn không chuyên phải cấp cứu.

Phần chúng tôi, sau khi đã nhận tấm huy chương về đích đẫm mồ hôi nghĩa bóng lẫn nghĩa đen, chúng tôi thưởng cho mình một chầu hải sản ra trò ở biển Rạng, gần sân bay Chu Lai.

Như mọi sự kiện lịch sử khác, tôi rút ra hai bài học cho bản thân: một, không xuất phát nhanh – điều này thì tôi đã làm được, nhưng vẫn ghi nhớ cho lần sau; hai, phải tăng cường các bài tập chạy dài hơn 30km trong tập luyện, để đảm bảo sức bền cho những km cuối.

Bài tường thuật đến đây là hết. Cảm ơn quý vị nào chẳng may đã theo dõi.